Bağışıklık Sistemini Güçlendiren Gıda Takviyeleri
Bu makaleleri yayınlamaya karar vermemin en önemli sebebi, pandemi sürecinde toplumda kulaktan kulağa yayılan yanlış bilgilerin sebep olduğu yoğun gıda takviyesi kullanımının artması ve doğru kullanılmaması halinde gıda takviyelerinin bağışıklık sisteminde yaratacağı yıkımın telafisinin salgın ile mücadele sürecinde toplum sağlığını olumsuz yönde etkileyecek olmasıdır.
Başlamadan önce özellikle belirtmek isterim ki:
Gıda takviyeleri hastalıkları tedavi edici değildir. 2019 yılında başlayan Covid-19 salgını ile mücadelede, hiçbir gıda takviyesi, diyet ya da yaşam tarzındaki değişiklik “sosyal mesafe ve hijyen “ kadar etkin değildir, bugüne kadar yapılan araştırmalar bu iddiayı desteklemektedir.
Herkesin konuştuğu şu bağışıklık sistemi nedir? Neden önemlidir?
Bağışıklık sistemimiz, vücudumuzu virüsler, toksinler ve bakteriler dahil olmak üzere istilacı patojenlere karşı koruyan karmaşık bir yapıdan oluşur.
Yıl boyunca güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olmak, enfeksiyon ve hastalıkları önlemenin anahtarıdır. Güçlü bağışıklık sistemi: sağlıklı ve dengeli beslenme, düzenli ve yeterli uyku ile beraber düzenli egzersiz ile mümkündür.
Ayrıca yapılan araştırmalar belirli vitaminler, mineraller, şifalı bitkiler ve diğer maddelerle takviye etmenin bağışıklık sistemini iyileştirebileceğini ve potansiyel olarak hastalıklara karşı bağışıklık sistemini koruyabileceğini göstermiştir.
Bununla beraber, bazı takviyelerin aldığınız reçeteli veya reçetesiz ilaçlarla etkileşime girebileceğini unutmamalısınız. Bazı takviyeler kronik hastalıklara sahip bireyler için uygun olmayabilir. Herhangi bir gıda takviyesine başlamadan önce sağlık uzmanınıza danışmanız gerekmektedir.
Vitamin D
İşte şimdi size bağışıklığı artırma etkisiyle bilinen gıda takviyelerinin bazılarından bahsedeceğim. İlk sıraya Vitamin D’yi yerleştirdim. Bu vitaminin vücuttaki eksikliğinin sebep olabileceği hastalıklara dair birçok makale yayınlandı. Ayrıca Covid-19 tedavisinde de destekleyici olarak kullanılması sebebi ile bu vitamini daha iyi tanımamız gerektiği kanaatindeyim.
Bu yazımda D vitamini eksikliğinin osteomalazi, osteoporoz, kanser, kalp hastalıkları, hipertansiyon, kronik yorgunluk, romatizma ve depresyona etkilerinden bahsetmeyeceğim.
Dünyanın sağlık sorunu haline gelen Covid-19 salgını ve özellikle sonbahar aylarına girdiğimiz şu günlerde solunum yolu enfeksiyonlarından korunmanın öneminin arttığı dönemde Vitamin D takviyesinin bağışıklık sistemine ve solunum yolu enfeksiyonlarına olan etkisinden bahsetmenin faydalı olacağı kanaatindeyim.
D vitamini, bağışıklık savunmamızın önemli bir parçası olan beyaz kan hücrelerinin yani monosit ve makrofajların patojenlerle savaşma etkisini artırır ve patojenlerin sebep olduğu enfeksiyonu azaltır. Bu da vücudun bağışıklık tepkisini artırmaya yardımcı olur.
Ülkemizde birçok kişi bağışıklık sistemini olumsuz etkileyebilecek vitamin D eksikliğine sahiptir. Aslında düşük D vitamini seviyeleri, grip ve alerjik astım dahil olmak üzere, üst solunum yolu enfeksiyonu riskinde artış ile ilişkilidir. Bazı bilimsel araştırmalar Vitamin D takviyesinin bağışıklık tepkisini iyileştirebileceğini göstermektedir. Hatta son araştırmalar C vitamini almanın solunum yolu enfeksiyonlarına karşı koruyucu etkisini de iddia etmektedir. 2019 yılında D vitamini eksikliği olan ve yeterli D vitamini düzeyine sahip 11 bin 321 kişi üzerinde yapılan incelemelerde, D vitamini takviyesinin solunum yolu enfeksiyon riskini azalttığı gözlenmiştir. Bu çalışmalar genel koruyucu etkiye işaret etmektedir.
Hepatit C ve HIV dahil olmak üzere belirli enfeksiyonları olan bireylerde yapılan incelemelerde Vitamin D takviyesinin, hastaların antiviral tedavilere yanıtı iyileştirebildiği gözlemlenmiştir.
Peki sağlıklı bir birey günde ne kadar vitamin D takviyesi almalıdır?
Kan seviyelerine bağlı olarak, 1000 IU ile 4000 IU arasında D vitamini takviyesi yeterlidir. Eksiklik oranına göre daha yüksek dozda takviye alınabilir, bu oranlar doktorlar tarafından belirlenmelidir. Bir yetişkinin günlük alabileceği maksimum doz 4000 IU’dur, bilinmesi gereken ise günlük dozun üzerinde alımlarda toksik etkilerin olabileceğidir. Bu nedenle besin takviyesi olarak D vitamini almadan vücuttaki D vitamini seviyesinin izlenerek, eksiklik oranına göre dozajın belirlenmesi gerekiyor.
Kısaca özetlersek, D vitamini bağışıklık sistemi için gereklidir. Vücutta sağlıklı seviyede olan D vitamini solunum yolu enfeksiyonu riskinizi azaltmaya yardımcı olacaktır.
Gelecek sayıda C vitaminini anlatacağım…
Sağlıkla kalın…
Yasemin TAŞ
MTSO 26 Nolu Sağlık Hizmetleri, Medikal ve Kozmetik
Meslek Komite Üyesi, Yönetim Kurulu Üyesi
